Czy darowiznę da się skutecznie odwołać?
Darowizna to umowa, w której darczyńca przekazuje obdarowanemu określone świadczenie lub przedmiot bez oczekiwania wzajemności. Choć wydaje się ona aktem ostatecznym, prawo przewiduje sytuacje, w których można ją skutecznie cofnąć. Odwołanie darowizny jest możliwe, gdy obdarowany zachowuje się w sposób niewłaściwy wobec darczyńcy lub w wyniku istotnych zmian w sytuacji majątkowej darczyńcy. Sprawdzony notariusz w Lublinie to firma Agnieszka Kunecka, Marcin Jączek Kancelaria Notarialna. Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Przypadki rażącej niewdzięczności
Jednym z głównych powodów odwołania darowizny jest rażąca niewdzięczność obdarowanego. Pojęcie to obejmuje działania lub zaniechania, które świadczą o skrajnie nieakceptowalnym zachowaniu wobec darczyńcy. Przykłady takich działań to groźby, obrażanie, a nawet naruszenie nietykalności fizycznej. Ważne jest, aby zachowanie obdarowanego miało charakter poważny i świadczyło o braku szacunku czy wdzięczności za otrzymaną darowiznę. W przypadku sporu to sąd ocenia, czy konkretne działania spełniają przesłanki rażącej niewdzięczności.
Proces odwołania darowizny z tego powodu wymaga złożenia oświadczenia na piśmie oraz doręczenia go obdarowanemu. Jeśli ten odmówi zwrotu darowizny, darczyńca może skierować sprawę na drogę sądową. Warto jednak pamiętać, że prawo do odwołania darowizny z powodu niewdzięczności wygasa po upływie roku od momentu, gdy darczyńca dowiedział się o niewłaściwym zachowaniu obdarowanego.
Zmiana sytuacji majątkowej darczyńcy
Kolejną przesłanką pozwalającą na odwołanie darowizny jest znaczne pogorszenie sytuacji finansowej darczyńcy. Przepisy prawa zakładają, że darowizna nie powinna prowadzić do sytuacji, w której darczyńca nie jest w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb. Jeśli po dokonaniu darowizny nastąpiły istotne zmiany, takie jak utrata dochodów czy pojawienie się nieprzewidzianych zobowiązań, darczyńca ma prawo do odwołania umowy, by zabezpieczyć swoją przyszłość.
W takim przypadku darczyńca musi wykazać, że jego obecna sytuacja uniemożliwia dalsze utrzymywanie przekazanego świadczenia. Oświadczenie o odwołaniu darowizny powinno być sporządzone w sposób formalny, a w razie braku porozumienia z obdarowanym konieczne może być wystąpienie na drogę sądową. Kluczowe jest, aby zmiany w sytuacji majątkowej darczyńcy były znaczące i niezależne od jego działań, co pozwala na skuteczne cofnięcie przekazanej darowizny.